Kedi beslenmesinde diğer tüm hayvanlarda olduğu gibi türe özgü faktörler vardır. Kedilerin doğru beslenmeleri ve sağlıklı olmaları için 41 ayrı besine ihtiyaç vardır ve mamalarında 6 ayrı besin maddesi bulunmalıdır. Bunlar: Su, protein, yağ, karbonhidrat, vitaminler ve mineraller.
En doğru besinin ortaya çıkması için gıda geliştiricileri, kedilerin gelişimine yardımcı olacak malzemeleri harmanlar; et ve balık, sebze, tahıllar, vitaminler ve minerallerin içerisinde olduğu mamalar kediler için en doğru seçim olacaktır.
Kuru kedi mamalarının nem oranı (%8-10), ıslak kedi mamalarına göre daha az olduğundan (%20) müşterilerine daha uzun bir raf ömrü olanağı sunmaktadır ama kediler, kuru mamadan yeterli miktarda su elde edemeyeceği için, kuru mamanın yanında bir kap temiz ve taze suyun bulundurulmasına önem gösterilmelidir. Oldukça besleyici ve uzun süre tok tutucu özelliği taşıyan kuru mamalar, düzenli olarak tercih edildiğinde kedi sağlığı bakımından da olumlu sonuçlar vermektedir.
Kuru kedi mamaları kedinizin bakteri oluşturma riskini oldukça düşürür, kedinizin dişlerinde bakteri ve tartar oluşma riskini ise azaltmaktadır. Olgun kedilerin ise kuru kedi mamasını çiğnemesi zordur. Bu yüzden yaşça daha küçük kediler için kuru mama daha uygun bir seçenektir.
Islak kedi mamalarının nem oranı oldukça yüksektir (%75-78). Genellikle 85 gram, 156 gram, 385 gram ve 400 gramlık alüminyum veya çelik kutular halinde satılan ıslak mamalar küçük dostlarımızın damak tadına oldukça uygundur. Dengeli ve düzenli besin değerleriyle kedinizin sağlığı için yararlı mamalar arasındadır. İçeriğindeki yüksek nem sayesinde günlük alınması gereken sıvı miktarının çoğunu karşılar aynı zamanda nemli yapısıyla kediniz için çiğneme ve yutma işlemleri de çok rahat olmaktadır. Fakat yaş mamalar kedilerin 7/24 yiyebileceği, çok sevdiği mama çeşidi olduğundan ıslak mamayı kedinizin ulaşabileceği yerlerde bırakmamanız gerekmektedir. Kedi kontrolsüz bir şekilde ıslak mama yiyecektir, midesine zarar verecek ve kilo alma yolunda ilerlemeye başlayacaktır.
Kedi beslenme uzmanları, ıslak ve kuru kedi mamalarını uygun bir kombinasyon ile kedinize sunmanızı tavsiye eder. Bunun nedeni ıslak mamaların nem seviyesi ve kuru mamaların faydalarıdır.
Kediler yeni yiyecekler denemeye oldukça meyillidirler, sürekli aynı ürünlerin verilmesi bıkmalarına sebep olabilir. Kedinizin mamasını hem ıslak hem kuru mamayla kombine etmek sadece çeşitlilik değil içerik olarak da faydalı olacaktır.
Kedinize mama yedirirken sağlığını bir yandan koruyacak, diğer yandan daha da iyi bir konuma getirecek bazı tüyolara dikkat etmeniz gerekir. Mama seçimi yaparken dikkat etmeniz gereken noktalar ise şu şekildedir:
Yavru kediler 80-140 gr ağırlığında doğarlar ve ilk 4 hafta anne sütüne bağımlı yaşarlar. 4. haftada doğum ağırlığının 3 katına ulaşan kediler bu yaştan sonra yavaş yavaş anne sütü dışındaki gıdalara (kıyma, ince doğranmış etli ve sulu gıdalar, ticari mamalar) alıştırılmaya başlanmalı ancak sütten kesme birden bire yapılmamalıdır. Erişkin bir kedinin günlük enerji ihtiyacı 70-90 Kkal/kg ağırlık iken yavru kediler 260 Kkal enerjiye ihtiyaç duyarlar. Yavru kediler 6 aylıkken erişkin ağırlıklarına yaklaşırlar ve 1 yaşında erişkin ağırlık ve erişkin dönemdeki enerji gereksinmesine sahip olurlar. Yavru kedilere; sindirilmesi kolay, kalitesi yüksek ve iştahla yiyebilecekleri gıdalar verilmelidir. Yavru kedilerin beslenmeleri ve vücut sağlıkları sürekli takip edilmeli ve yağlanmalarına izin verilmemelidir.
Kediler etçil hayvanlardır. Beslenme ihtiyaçları için hayvan etinde bulunan besin maddeleri onların doğal yaşam gereksinimidir. Bu nedenle kedilerin doğal diyetlerinde sebze maddesi bulunmamakla birlikte, bazen kimi bitkileri ve otları zaman zaman emetik olarak tükettiği bilinmektedir.
Kediler, taurin ve arginin gibi amino asitleri ve hayatta kalmaları için gerekli olan bazı gerekli besin maddelerini sentezleyemez, bu nedenle bu besinler doğal diyet ile alınmalıdır. Kediler, besinleri bitki esaslı malzemelerden verimli bir şekilde çıkarmak için özel fizyolojiden yoksundurlar ve yüksek proteinli bir diyet ile gözlem altına alınmalıdırlar.
Safra tuzlarının oluşumunda diğer hayvanlar taurin yerine glisini kullanabilmektedirler. Oysa kediler glisini bu amaçla kullanamamaktadırlar ve bu amaçla taurini kullanmak zorundadırlar. Kükürtlü amino asitlerin diyette fazlaca bulunması taurin yetersizliğinin ortaya çıkmasını geciktirir ve azaltır. Bu nedenle de taurin yetersizliğine ilişkin belirtiler birkaç ay hatta birkaç yıl içerisinde ortaya çıkmaktadır. Arjinin yetersizliğinde ise azot fazlası üre siklusuna girmeyerek kanda amonyak yoğunluğu süratle yükselmektedir. Öncelikle salivasyon, kusma, ataksi ve hiperesthesia (doku ve duyu organlarında aşırı duyarlılık) görülür. Ciddi olgularda birkaç saat içerisinde ölüm şekillenmektedir.
Kedilerin su tüketimleri ml/gün olarak hesaplanmaktadır. Kuru gıda tüketimine göre 2-3 kat su içmelilerdir. Hayvanların gaz çıkartmasını azaltması bakımından FOS, MOS ve İnulin önemlidir. Bu durum petlerin bir arkadaş olarak kabul edilebilirliğini, evde bakılmalarını da kolaylaştırmaktadır. Kediler, aslanlarda olduğu gibi linoleik asiti diğer yağ asitlerine çeviremezler. Bu özellikleri nedeniyle kedilerin diyetlerinde yeterli düzeyde arakidonik asit bulunmasına özen gösterilmelidir.
Proteinler, kompleks organik yapıda hayvan vücudunun ve yemlerin temel maddelerinden biridir. Karaciğer, kas ve böbrek dokusu kuru maddesinde % 70-80, baklagil tanelerinde % 20- 40, buğday tanelerinde % 8-12 ve taze sebze ile meyvelerde % 0.5- 2 protein bulunmaktadır. Genel olarak proteinlerin sindirimi kedilerde ortalama %82’dir.
Kedilerin çoğu çimden hoşlanırlar. Sindirim sistemini rahatlatıcı etkisinin yanı sıra, kedi için ekstra vitamin sağladığı düşünülmektedir. Ayrıca kedi çimi kedinin kusmasını ve bu sayede midesinde biriken tüy topaklarından kurtulmasını, sindirim sistemini temizlenmesini sağlamaktadır.
Çikolata, şeker, üzüm, soğan, sarımsak, mantar, elmanın sapı ve yaprakları, yabani vişne, sarmaşık ve asma besinleri kedi sağlığı için zararlı yiyeceklerdir, bu gıdaların kedilere verilmemesi gerekmektedir.
Kediler Dünya’da en fazla beslenen evcil hayvanlardan biridir. Kedilerin bu kadar çok sevilmesindeki nedenler; kendilerini temizleyebilmeleri, uysal olmalarından dolayı bakımlarının kolay olması ayrıca sevecenliği ve uysallığıdır. Dışarıda vakit geçirmeden de yaşayabilmeleri hayvan severler için en cazip özelliklerden biridir.
Kedi sahiplenilmesinden sonra alınması gereken bazı kedi ürünleri vardır. Bunlar yemek kabı, su kabı, tuvalet, kum, minder gibi malzemelerin yanı sıra elbette mama da vardır. Çoğu kedi ırkının kendi besin ihtiyaçlarına göre mama türü olmakla beraber yaş gruplarına göre de farklılık gösterebilir. Kediler için önerilenler çoğunlukla kuru mamalardır. Özelikle yavru kediler için kaliteli ve kuru mama tercih edilmesi yavru kediler için daha sağlıklı bir beslenme yöntemi olacaktır.
Yüksek oranda protein ve vitamin içeren kuru mamalar yavru kedilerin daha dengeli ve sağlıklı bir şekilde büyümelerini sağlayacaktır. Aksi durumda yavru kedinin büyümesinde dengesizlikler yaşanacak ve kedinin hastalanma ihtimali de artacaktır.
Yavru kedilerin anne sütü ile beslenme süreleri yaklaşık olarak 6 ile 7 hafta arasında sürmektedir. Bu süre sona erdiğinde ve yavru kediler anne sütünden kesildiği andan itibaren yavru kedilere mama verilmeye başlanabilir. Kedileri günde 4-5 öğün beslemek büyüme ve gelişmeleri açısından en uygunudur. Ayrıca mama yanında yavru kedilere su verilmesi de unutulmamalıdır.
Kedilerin yetişkinlik dönemleri diğer yaş dönemleri kadar önemlidir. Yetişkinlik döneminde daha önceden elde edilen kas ve bağışıklık sistemi kuvveti özverili bir şekilde muhafaza edilmelidir. Yetişkin kedilerde özellikle yağsız kas yoğunluğunun korunması kedilerin ilerleyen yaşlarda daha rahat hareket edebilmelerime olanak sağlar. Yetişkin kedi maması ürünleri özenle hazırlanan formülleri sayesinde kedilerimizin günlük enerji ihtiyaçlarının çoğunu karşılıyor ayrıca yetişkinlik dönemlerine özel ihtiyaçlarına göre hazırlanan mamalar gelecek dönemlerde ortaya çıkması muhtemel rahatsızlıkların ortaya çıkmaması için önlem almanıza yardımcı oluyor.
Kedilerin yaşları ilerledikçe bir takım sindirim sorunları görülebilir. Geçmişte severek tükettiği mamaları yeseler bile kusma, ishal ve karın ağrısı gibi durumlarla karşılaşılabilir. Kediler mamadan dolayı sindirim sorunu yaşıyorsa bu için özel üretilen olgun kedi mamaları tercih edilmelidir. Olgun kedi maması tercihi yaparken tahıl, mısır ve soya içermeyen mamaların tercih edilmesi sağlıkları için daha doğru olacaktır.
Birçok olgun kedi maması, kedinize yeterli protein ve yağ sağlarken genellikle kalorisi daha düşük olan dengeli bir diyet sağlamak niyetiyle geliştirilmiştir.
Evcil hayvanınızın veterineri herhangi bir spesifik sağlık sorunu teşhis etmezse, kıdemli kedi mamasını değiştirmek, çiğnemeyi zor bulabileceğinden iştahlarını yeniden canlandırmaya yardımcı olabilir. Yaşlı kedilerin kolaylıkla mamalarını yiyebilmeleri için olanak sağlar. Ek olarak, uygun ıslak ve kuru öğelerin karıştırılması kediniz için en iyi kedi maması kombinasyonu olabilir.
Üst düzey kedi mamalarının çoğu, doyurucu olmasına yardımcı olacak maddeler de içerir. Kedinizin sağlığını korumak, yaşlandıkça özellikle önemlidir. Olgun kedi maması da sağlıklı eklemleri teşvik etmek için özel formüller içerir. Ek olarak, yaşlı kediler için kedi mamasının sindirimlerine yardımcı olmak için genellikle lif bakımından daha yüksek olacağını göreceksiniz.
Kısırlaştırma, kedilerin üremesini imkânsız hale getiren bir cerrahi işlemdir. Kısırlaştırılan kedilerde hormonal bazı değişiklikler yaşanmaktadır. Hormonal dengenin değişmesi ve iştahın artması nedeniyle obezite, böbrek ve karaciğer problemleri, saç dökülmesi ve zayıf idrar yolu sağlığı gibi birçok sağlık durumla karşı karşıya gelebilirler. Bu tür olumsuzlukların önüne geçmek için kısırlaştırılmış kedi maması ile beslenmeleri oldukça önemlidir. Özel bir bakıma ihtiyacı olan kısır kedilerin beslenmesine de dikkat edilmelidir. Pek çok kedi maması markası kısır kediler için özel mamalar üretmektedir. Kısır kedi maması özel bir mama çeşididir ve bazı özelliklere sahip olması gerekir. Bu sebeple mamanın içeriğinde kedinin sağlığını bozacak ürünler olmadığından emin olunmalıdır.
Kısırlaştırılmış kedi mamalarının yağ oranı oldukça önemlidir, bu mamaların yağ oranı diğer mamalara oranla daha az olmalıdır. Normal bir mama içerisinde %20 yağ bulunurken, kısırlaştırılmış kedi maması içerisinde %10 civarında yağ bulunur. Mama içinde bulunan protein miktarı da önemlidir. Proteinler, kediler için her dönemde önemli temel moleküllerdir, kısırlık dönemlerinde hastalıklarla mücadele edebilmeleri için protein bakımından zengin mamalar ile beslenmeleri gerekmektedir.
Evcil hayvan besleyen bireyler, ıslak kedi mamasını kediler ve yavru kediler için en besleyici yemek seçeneklerinden biri olarak görür. Kediler etoburdur, yani diyetlerinde ete ihtiyaç duyarlar. Islak kedi maması, kedinize kuru gıdaların genellikle yapmadığı yüksek bir hayvansal protein olanağı sunar. Bununla birlikte, konserve gıdaların en büyük avantajı, yüksek nem oranıdır. Su, kedinizin sağlığı için çok önemlidir. Yabani av,% 75 kadar su içerdiğinden, kediler su ihtiyaçlarının çoğunu yiyeceklerden elde etmek için evrimleşmiştir. Islak kedi maması açıldıktan sonra soğutma gerektirir.
Birçok evcil hayvan sahibi, otlatma ve atıştırmalık için gün boyunca ıslak gıda diyetini desteklemeyi seçer. Bu seçenek, kedinize dengeli bir diyet sağlamanın harika bir yolu olabilir. Evcil hayvan sahipleri, en iyi ıslak kedi mamasına karar vermeden önce ıslak kedi maması incelemeleri ve değerlendirmelidirler.
Türkçe
